Dopiewo | ul. Łąkowa

Inwestor: Gmina Dopiewo
Powierzchnia użytkowa: 5 001,91 m2
Kubatura: 31 008,02 m3
Projekt: 2012-2014
Realizacja: 2014-2016
fot. Tomasz Hejna

Zdjęcia budynku z zewnątrz: kliknij tutaj

Miejsce
Budynek gimnazjum położony jest przy ulicy Łąkowej w Dopiewie, w tzw. nowej części miejscowości w bezpośrednim sąsiedztwie budynku Ośrodka Zdrowia. Okoliczna zabudowa, w większości współczesna i modernistyczna w charakterze, nie przekracza wysokości od 8 do 10 metrów.

Postawione warunki programu przewidywały niemały metraż powierzchni użytkowej, 4 000 m2 szkolnych pomieszczeń. Ponadto program zewnętrzny: hala sportowa, boiska i bieżnie wpłynęły na to, że projektowany budynek musiał ostatecznie zająć trzy kondygnacje. Gmach Gimnazjum dominuje więc w swym otoczeniu, jednak jego z góry założona prostota oraz podporządkowanie się liniom zabudowy oraz przeważającym formom dachów płaskich sprawiły, że dominacja jest pełna harmonii i porządku wobec występujących tu przestrzennych zasad.
Prostokątną niemal działkę zagospodarowano w taki sposób, aby budynek szkoły maksymalnie przybliżyć do ulic Łąkowej i Sokołów, dzięki czemu uzyskano odpowiednią przestrzeń na dziedziniec, boiska sportowe i  bieżnię lekkoatletyczną ze skocznią do skoku w dal. W ten sposób zachowano też właściwą odległość trzykondygnacyjnego budynku gimnazjum od dwupiętrowej, tradycyjnej zabudowy mieszkaniowej występującej na północno-zachodniej granicy działki. Odległość jest na tyle duża, że nie ma mowy o jakimkolwiek dyskomforcie przestrzennym dla sąsiadujących mieszkańców. Zamykany wjazd na teren szkoły przewidziano od strony północno-wschodniej, gdzie umieszczono także parkingi dla nauczycieli i gości. Przy bramie wjazdowej od strony ulicy Łąkowej zaprojektowano także wiatę dla rowerów.

Funkcja
Kompozycja układu oparta jest na na planie litery U, w której główne dwa skrzydła przewidziane są na funkcje dydaktyczne i pomocnicze, trzecie zaś skrzydło zajmuje hala sportowa, połączona z pozostałymi parterowym łącznikiem kryjącym szatnie sportowe. Pomiędzy poszczególnymi częściami przewidziano wewnętrzny dziedziniec, służący zarówno rekreacji w czasie przerw, jak i ćwiczeniom sportowym za sprawą dodatkowego boiska do siatkówki.

Teren opracowania nie jest płaski, jego różnica wynosi około 120 cm, w związku z tym parter szkoły oraz dziedziniec są wyniesione ponad resztę zagospodarowania, a więc boiska od strony północno-zachodniej. Dzięki temu tworzy się naturalny układ tarasowy albo, innymi słowy, układ sceny i widowni, umożliwiający różnorodne wykorzystanie dziedzińca, na przykład na plenerowe koncerty czy przedstawienia.
Frontową, reprezentacyjną rolę pełni ściana południowa, a więc przyległa do ulicy Łąkowej, ulicy głównej, wzdłuż której biegnie ruch transportu publicznego oraz ścieżka rowerowa. Skrzydła i ich rozkład funkcjonalny zaplanowano tak, aby pomieszczenia klas były w pełni doświetlone, stąd ekspozycja południowa-zachodnia głównych skrzydeł. Takie założenie wymogło jednak zastosowanie odpowiednich rozwiązań zabezpieczających przed prześwietleniem i przegrzaniem, dlatego wszystkie okna od strony ulic Łąkowej i Sokołów wyposażono w zewnętrzne żaluzje oferujące właściwy komfort użytkownikom.
Komunikacja wewnętrzna jest przejrzysta i czytelna. Korytarze biegnące wzdłuż skrzydeł są szerokie i dobrze doświetlone, co wpływa na bezpieczeństwo i “przyjazność” - pojęcia, na które z trakcie projektowania zwrócono baczną uwagę. Poza dobrą orientacją zadbano o odpowiednią akustykę, zarówno w samych klasach, jak i ciągach komunikacyjnych. Te ostatnie, używane przez uczniów jako przestrzeń typowo rekreacyjna, są pomyślane jako salon, stąd architektura wnętrz przewiduje właściwe materiały wykończeniowe, kolor i wyposażenie (krzesła, sofy, pulpity). Korytarz jest więc miejscem, gdzie między lekcjami można oczywiście “pobiegać”, ale i odpocząć, czy popatrzeć przez duże przeszklenia na zielony dziedziniec.
Gimnazjum, jak wspomniano, jest połączone z dużą Hala Sportową, która w godzinach pozalekcyjnych ma być wynajmowana. Stąd decyzja o dwóch niezależnych wejściach: głównym od strony ulicy Łąkowej, dostępnym z parteru bez jakichkolwiek barier, oraz bocznym, od strony wjazdu przy wewnętrznym parkingu. Goście wynajmujący halę poruszają się więc w określonej, wydzielonej strefie nie przechodząc przez główne trakty zespołu szkolnego.

Architektura
Architektura budynku bezpośrednio zainspirowana jest czystym modernizmem. Prostota układu, surowość prostopadłościennych brył, dominująca biel, szerokie pasy okienne, kompozycja czy wreszcie oszczędny detal mogą przywołać słuszne skojarzenia z architekturą Miesa Van der Rohe czy Le Corbusiera, choć oczywiście z pełnym zachowaniem proporcji wobec niedoścignionych Mistrzów. W odróżnieniu od pierwowzorów na elewacjach szkoły między oknami pojawiają się “docieplające” aplikacje w postaci paneli drewnianych, natomiast elewacje sali gimnastycznej wykończono tymi panelami w na całej powierzchni. Pojawiające się drewno wprowadza właściwą równowagę pomiędzy techniczną czystością bieli a naturalnością i swobodą, co pozwala odczytywać architekturę budynku gimnazjum jako grę, czy też starcie, porządku i wolności. Symbol trudnego czasu dojrzewania, kiedy uczeń z dziecka zamienia się powoli w osobę świadomą swoich wyborów. Choć trzeba sobie jasno powiedzieć, że architektura budynków z pewnością nie kształtuje charakterów, to na pewno można stwierdzić, że estetyczna i skromna forma i czytelne, dobrze zaprojektowane funkcje obiektu przynajmniej nie powinny w rozwoju człowieka przeszkadzać.